Toepassing van ultrasone watermeters voor de tweede keer geprolongeerd

Gebruikstermijn van 9 verlengd tot 12 jaar – dat betekent dat de kosten-batenberekening voor de investering in ultrasone watermeters zich al heeft uitbetaald voor Stephan Hahn, bedrijfsleider van waterleidingcorporatie Florenberg. De waterleidingcorporatie Florenberg heeft al sinds 2012 ultrasone watermeters van Kamstrup in gebruik met 5.082 actieve meters op dit moment. In 2021 vond de steekproef plaats voor de tweede prolongatie van de gebruikstermijn van de Kamstrup watermeters. Daardoor kon de eerste generatie watermeters met nog eens drie jaar worden verlengd.

In maart 2021 werd een steekproef met een populatie van 2.243 meters van het type MULTICAL® 21 aangemeld. Daaruit werden door het testcentrum van swa Netze GmbH 80 + 16 meters aselect aangewezen. Afhankelijk van de populatie is een bepaald aantal meters nodig voor de steekproef; voor een populatie van 1.201 tot 3.200 meters betekent dit 80 testobjecten, met nog eens 16 als reserve, bijv. voor het geval een gekozen meter niet bereikbaar is. Van belang is dat de steekproef maximaal 28 dagen mag duren, d.w.z. dat het waterleidingbedrijf drie weken vóór de testdatum de tijd heeft om de geselecteerde meters te demonteren en bij het testcentrum aan te leveren.

Een geslaagde steekproefprocedure geeft de waterleidingbedrijven de mogelijkheid om in overeenstemming met de nieuwe ijkingsvoorschriften elektronische watermeters die vóór 01-01-2019 geïnstalleerd zijn, nog drie jaar in het netwerk te houden en de meters die vanaf 01-01-2019 geïnstalleerd zijn nog twee jaar.

Alleen elektronische watermeters kunnen nog eens 3 en zelfs 6 jaar in gebruik blijven, mits zij de daarvoor vereiste kwalificatieprocedure hebben doorstaan. De steekproeftest is succesvol als niet meer dan drie meters de foutmarges overschrijden. "Zoals verwacht hebben alle meters na negen jaar gebruik al voor de tweede keer de steekproef succesvol doorstaan," aldus Hahn over de succesvolle steekproeftest. "De test is ook deze keer erg goed verlopen, alle meters hebben de test zonder problemen doorstaan," bevestigt Michael Kyrrmayr, hoofd Keuring en Onderhoud bij swa Netze GmbH.

Scherpe criteria voor de MULTICAL® 21

Voor Kyrrmayr is het de eerste keer dat gebruik van elektronische meters naar 12 jaar wordt verlengd. Alle geteste meters zijn binnen de foutmarges gebleven. Ter vergelijking aan welke foutgrenzen MULTICAL® 21 Q3 = 2,5 moet voldoen (controle bij 40 l/u met +/- 3,3 % en bij 25 l/u met +/ 8,2 % foutgrens), wijst het hoofd Keuring en Onderhoud erop dat een vleugelradmeter gewoonlijk een debiet van 50 tot 250 l/u heeft, en dat het gecontroleerde Q1-debiet dus hoger is dan het gecontroleerde Q2-debiet van MULTICAL® 21.

"Het bijzondere is dat er met deze scherpe criteria van de ultrasone watermeter nul problemen zijn tijdens het testen," vertelt Kyrrmayr. In totaal zijn er in Duitsland al meer dan 20 steekproefprocedures op ultrasone watermeters uitgevoerd, die allemaal goed zijn verlopen.

Voordelen van de statische meter

Uit ervaring weten de deskundigen dat niet alle mechanische versies de test doorstaan. "Bij mechanische meters is de steekproefprocedure altijd nog een loterij, een kans van 50% dat de meter de test wel of niet doorstaat," vertelt Kyrrmayr op grond van zijn ervaring.

Elk waterleidingnet kent het probleem dat er zich in de leidingen afzettingen vormen die na verloop van tijd door het doorspoelen loskomen. Bij vleugelrasmeters wordt het zeer fijne overstroomkanaal aangetast, waardoor de foutcurve parallel verschuift en het water niet langs, maar direct door het telwerk gaat, wat tot een sterke positieve afwijking leidt (d.w.z. de meter meet teveel).

Bij een piston meter daarentegen wordt het mechaniek aan een verhoogde spanning blootgesteld, wat na verloop van tijd tot een negatieve afwijking leidt (d.w.z. de meter meet te weinig) en eventueel later voor een stilstand zorgt. Bovendien heeft elke mechanische meter slijtonderdelen (lagers,rollentelwerken, tandwielen, enz.), en daarom meten dergelijke meters vaak niet meer goed na verloop van tijd.

De ultrasone meter heeft het voordeel dat er zich geen afzettingen kunnen vormen en dat deze niet aan mechanische slijtage onderhevig is. Daarom hebben deze meters een grotere kans de steekproefprocedure te doorstaan dan mechanische, voegt Kyrrmayr eraan toe.

Kosten-batenanalyse

De berekening van Hahn om de Kamstrup watermeters minstens twee ijktermijnen in het netwerk te houden, is opgegaan. De kosten van het monteren en demonteren voor de steekproef schat Hahn op ca. € 40 per meter, d.w.z. het is een enorm verschil of alle 2.243 meters werden gedemonteerd of slechts de 80 + 16 meters in de steekproef. Door de prolongatie van de tweede ijkingsperiode heeft de waterleidingcorporatie Florenberg een energiebesparing van ca. € 30.000 gerealiseerd en daarnaast de beheerkosten aanzienlijk omlaag gebracht. Kyrrmayr houdt ook rekening met de hoogte van de installatiekosten en daarom zijn voor hem de kosten voor statische watermeters al na de eerste steekproef terugverdiend.

"Doordat de meters al meer dan 10 jaar in het net zitten, is alles rendabel," betoogt de bedrijfsleider. Niet alleen het waterleidingbedrijf heeft baat bij de steekproefcontrole. De meeste consumenten (behalve de geselecteerde steekproeven) hoeven geen vrije dag op te nemen om het waterleidingbedrijf toegang tot de watermeter te geven.

En het is niet alleen het financiële aspect dat voor Hahn doorslaggevend is, maar ook het economische en ecologische aspect, vooral als het om natuurlijke hulpbronnen gaat. En dan kunnen we nog hebben over het materiaal van de meter die langer in gebruik is, minder administratieve rompslomp, minder brandstofverbruik en nog veel meer. "Wie duurzaam beheert, moet ook met zulke dingen rekening houden," zegt Hahn.

De trend richting een statische meter

Steeds meer waterleidingbedrijven schakelen geleidelijk over op ultrasone meters, omdat zij inzien dat de steekproefmethode kan worden gebruikt om de ijktermijn te verlengen, middelen te besparen en ecologisch en duurzaam te handelen.

Kyrrmayr ziet bij waterleidingbedrijven duidelijk een trend richting statische meters. Enerzijds zijn er volgens hem voordelen van de statische watermeter bij de steekproefprocedure. Anderzijds zijn er mogelijkheden om gas- en watermeters te integreren bij het invoeren van de slimme meter. En dat gaat aanzienlijk eenvoudiger met elektronische versies. "Over enkele jaren behoort de mechanische watermeter tot het verleden," zegt Kyrrmayr vol overtuiging.

• Er worden al vanaf 2012 ultrasone meters toegepast
• Momenteel zijn er 5.082 meters in bedrijf
• In 2018 was de eerste prolongatie op grond van een succesvolle steekproef: gebruikstermijn werd verlengd tot 9 jaar
• In 2021 was de tweede prolongatie op grond van een succesvolle steekproef gebruikstermijn werd verlengd tot 12 jaar