Wodomierze ultradźwiękowe przechodzą do drugiego przedłużenia

Wydłużony z 9 do 12 lat okres użytkowania – oznacza to, że kalkulacja kosztów i korzyści z inwestycji w wodomierze ultradźwiękowe już opłaciła się Stephanowi Hahnowi, kierownikowi Związku zakładów wodociągowych Florenberg (niem. Zweckverband Gruppenwasserwerk Florenberg). Związek zakładów wodociągowych Florenberg używa wodomierzy ultradźwiękowych firmy Kamstrup od 2012 roku, obecnie jest to 5082 aktywnych urządzeń. W roku 2021 przypadał termin drugiej próby losowej dla wodomierzy Kamstrup. Oznacza to, że okres użytkowania wodomierza pierwszej generacji może zostać przedłużony o kolejne trzy lata.

W marcu 2021 roku powiadomiono o przeprowadzeniu próby losowej z partią 2243 sztuk typu MULTICAL® 21. W tym celu placówka badawcza swa Netze GmbH wybrała 80 + 16 wodomierzy w drodze losowania. W zależności od wielkości partii, do próby losowej potrzebna jest określona liczba wodomierzy; dla partii o wielkości od 1201 do 3200 liczników oznacza to 80 egzemplarzy testowych, a kolejne 16 stanowi rezerwę, np. na wypadek, gdyby wybrany licznik był niedostępny. Warto wiedzieć, że próba losowa może trwać maksymalnie 28 dni, co oznacza, że dostawca wody ma trzy tygodnie przed datą próby na zdemontowanie wybranych liczników i wysłanie ich do centrum badawczego.

Udana próba losowa daje przedsiębiorstwom wodociągowym możliwość zachowania wodomierzy elektronicznych zainstalowanych przed 1.01.2019 r. w sieci przez kolejne trzy lata, a wodomierzy zainstalowanych po 1.01.2019 r. przez kolejne dwa lata zgodnie z nowymi przepisami dotyczącymi wzorcowania.

Tylko elektroniczne wodomierze mogą być używane przez kolejne 3, a nawet 6 lat, pod warunkiem, że przejdą wymaganą w tym celu procedurę kwalifikacyjną. Aby pomyślnie przejść próbę losową, maksymalnie trzy wodomierze mogą przekroczyć wartość błędu. „Zgodnie z oczekiwaniami wszystkie liczniki przeszły próbę losową po raz drugi po dziewięciu latach użytkowania”, mówi Hahn o udanej próbie. „Również tym razem kontrola przebiegła wyjątkowo dobrze, wszystkie liczniki przeszły ją bez problemu”, potwierdza Michael Kyrrmayr, kierownik działu kontroli i konserwacji swa Netze GmbH.

Ostre kryteria dla MULTICAL® 21

Dla Kyrrmayra jest to pierwsze przedłużenie okresu użytkowania wodomierzy elektronicznych do 12 lat. Wszystkie kontrolowane liczniki spełniały wymagania granicy błędu. Dla porównania, jakie granice błędu musi spełniać MULTICAL® 21 Q3 = 2,5 ( kontrola przy 40 l/h z granicą błędu +/- 3,3% i przy 25 l/h z granicą błędu +/- 8,2%), kierownik działu badań i konserwacji zwraca uwagę, że licznik wirnikowy ma zwykle przepływ od 50 do 250 l/h i dlatego sprawdzany przepływ Q1 jest wyższy niż sprawdzany przepływ Q2 w MULTICAL® 21.

„Wyjątkowe jest to, że przy tak ostrych kryteriach dla wodomierza ultradźwiękowego nie ma żadnych problemów podczas testów”, opisuje Kyrrmayr. W sumie przeprowadzono już ponad 20 prób losowych wodomierzy ultradźwiękowych w całych Niemczech, z których wszystkie przebiegły pomyślnie.

Zalety licznika statycznego

Eksperci wiedzą z doświadczenia, że nie każda konstrukcja mechaniczna przechodzi test. „W przypadku liczników mechanicznych proces próbek losowych to nadal loteria, 50:50 szansy, że się uda lub nie”, mówi na podstawie swoich doświadczeń Kyrrmayr.

Każda sieć wodociągowa ma to do siebie, że w rurach tworzą się osady, które z czasem są usuwane przez spłukiwanie. W przypadku liczników wirnikowych oddziałuje bardzo drobny kanał nadprądowy, co powoduje równoległe przesunięcie krzywej błędu, a woda nie przepływa przez niego, lecz bezpośrednio przez mechanizm licznika, co prowadzi do silnego odchylenia na plus (tzn. miernik mierzy więcej).

Z drugiej strony, w przypadku licznika tłokowego mechanika jest bardziej obciążona, co z czasem powoduje odchylenie minusowe (tzn. licznik mierzy mniej), a później może doprowadzić do zatrzymania. Ponadto każdy licznik mechaniczny posiada części zużywalne (łożysko, wałeczki licznika, koła zębate itp.), dlatego po dłuższym czasie użytkowania urządzenia te często przestają mierzyć prawidłowo.

Licznik ultradźwiękowy ma tę zaletę, że nie tworzy się na nim osad i nie ulega on mechanicznemu zużyciu. Dlatego takie liczniki mają większą szansę na przejście procedury próbek losowych niż liczniki mechaniczne, jak mówi Kyrrmayr.

Koszty i korzyści na oku

Sprawdziła się kalkulacja Hahna, aby wodomierze firmy Kamstrup pozostały w sieci przez co najmniej dwa okresy kalibracji. Szacuje on, że koszty instalacji i demontażu dla próby wynoszą około 40 EUR za licznik, co oznacza, że istnieje znaczna różnica między usunięciem wszystkich 2243 wodomierzy a usunięciem tylko 80 + 16 na potrzeby próby losowej. Dzięki przedłużeniu okresu kalibracji po raz drugi Związek zakładów wodociągowych Florenberg wygenerował roczne oszczędności w wysokości około 30 000 EUR, a przy okazji znacznie zmniejszył nakłady na prace administracyjne. Kyrrmayr zwraca również uwagę na wysokość kosztów instalacji, dlatego dla niego koszty wodomierzy statycznych zwracają się już po pierwszej próbie losowej.

„Dzięki temu, że liczniki są podłączone do sieci ponad 10 lat, wszystko jest opłacalne”, argumentuje kierownik zakładu. Nie tylko dostawcy wody odnoszą korzyści z próby losowej. Większość konsumentów (poza wybranymi do próby losowej) poświęca jeden dzień urlopu, aby umożliwić zakładowi dostęp do wodomierza.

Dla Hahna decydujący jest nie tylko aspekt finansowy, ale także podejście ekonomiczne i ekologiczne, zwłaszcza w odniesieniu do zasobów. Warto wspomnieć nie tylko o materiale, z którego wykonany jest licznik, który służy przez dłuższy czas, ale także o zmniejszeniu nakładów administracyjnych, mniejszym zużyciu paliwa i wielu innych rzeczach. „Każdy, kto chce zarządzać w sposób zrównoważony, powinien o tym pamiętać”, mówi Hahn.

Trend na liczniki statyczne

Coraz więcej dostawców wody stopniowo przestawia się na liczniki ultradźwiękowe, ponieważ dostrzegają potencjał wykorzystania procedury próby losowej do wydłużenia okresu kalibracji, oszczędzania zasobów oraz działania w sposób ekologiczny i zrównoważony.

Kyrrmayr wyraźnie dostrzega w świecie wody tendencję do stosowania liczników statycznych. Z jednej strony przedstawia zalety wodomierza statycznego w procedurze próby losowej. Z drugiej strony, przyznaje, że istnieje możliwość zintegrowania liczników gazu i wody w trakcie wprowadzania inteligentnych liczników, co ułatwia pracę z wersją elektroniczną. „Za kilka lat mechaniczny wodomierz przejdzie do historii”, przekonuje Kyrrmayr.

• Wodomierze ultradźwiękowe są w użyciu od 2012 roku
• Do tej pory 5082 aktywne liczniki
• W roku 2018 pierwsze udane przedłużenie próby losowej: Przedłużenie użytkowania do 9 lat
• W roku 2021 drugie udane przedłużenie próby losowej: Przedłużenie użytkowania do 12 lat