ZWiK Złocieniec uruchomił automatyczny system odczytu wodomierzy, monitoringu ciśnienia i bilansowania stref sieci
Celem uruchomienia systemu automatycznych odczytów wodomierzy było ustalenie obszarów strat wody oraz stały nadzór nad siecią
Straty wody na sieci, drobne wycieki, nieopomiarowany pobór wody, manipulacje przy wodomierzach, jak to wykryć? Jak przeciwdziałać?ZWiK w Złocieńcu wybrał inteligentne wodomierze ultradźwiękowe Multical®21 wraz z systemem ich automatycznego odczytu AMR. Firma Kamstrup dostarczyła odpowiednie urządzenia, które zamontowali i uruchomili pracownicy ZWIK. W pierwszym etapie w miejscowości Stare Worowo, zamontowano ponad 80 szt. wodomierzy ultradźwiękowych Multical®21, wodomierz strefowy flowIQ®3100 oraz czujnik ciśnienia Kamstrup Pressure Sensor.
Kolejnym etapem był montaż urządzeń do automatycznego odczytu – jednego koncentratora oraz kilku wzmacniaczy sygnału, zasilanych bateryjnie (16 lat), odbierających sygnały radiowe z wodomierzy. System był gotowy do pracy po podłączeniu zasilania do koncentratora, a odczyty od razu zaczęły pojawiać się na komputerze w ZWIK Złocieniec. Cechą wyróżniającą system Kamstrup jest możliwość obserwacji przepływów w wybranej grupie wodomierzy lub czujników ciśnienia z częstotliwością co 5 minut co daje możliwość wczesnego wykrywania spadku ciśnienia lub ponad normatywnych przepływów wody.
Przykład automatycznego odczytu wodomierza strefowego z informacją o objętości co 96 sekund.
Wszystkie wodomierze ultradźwiękowe Mulitcal®21 mają wbudowanym nadajnik radiowym wM-Bus typ C1 868MHz (nie stosuje się nakładek radiowych). Wodomierz jest zasilany bateryjnie z trwałością baterii 16 lat, przy czym częstość nadawania sygnału nie wpływa na jej żywotność. Nadawany sygnał zawiera w sobie i przekazuje do systemu wskazanie wodomierza, temperatury oraz komunikaty alarmowe. Dzięki temu, w systemie, niemalże w tej samej minucie, otrzymujemy dane z wybranej grupy wodomierzy oraz z czujnika ciśnienia. Ten równoczesny odczyt pozwala na
precyzyjne bilansowanie dostarczonej wody do strefy - w tym przypadku do wsi. Przykładem wczesnego wykrycia nieszczelności było zdarzenie z 21 października 2016 roku we wsi Stare Worowo gdzie ZWiK przeprowadzając prace na sieci musiał wyłączyć pompy i odciąć dostawy wody. Po włączeniu pomp, w kolejnych dniach, pracownik obsługujący system, korzystając z modułu analizy sprawdzał bilans dostawy wody. System pokazywał stratę ok. 3-4 m3 na dobę (ok. 15%) gdzie wcześniej nie było takiej straty. W tym przypadku winnym okazał się cieknący hydrant po uszczelnieniu którego poziom strat zmniejszył się do „zera” . Zaoszczędzono pieniądze.
Stare Worowo, przykład wykrycia straty wody. Linia niebieska oznacza wskazanie wodomierza strefowego a linia czerwona jest sumą podliczników, w tym przypadku 34szt.
Stałe odczyty, nie tylko raz na dobę, ale również co godzinę lub nawet co 5 minut wraz z podziałem sieci na strefy i bilansowaniem ich, pozwalają na kalkulację ekonomicznych start spowodowanych niesprzedaną wodą (i ściekami). To z kolei pozwala na podjęcie decyzji o zaangażowaniu środków w poszukiwanie źródeł tych strat lub zaplanowanie inwestycji.
Możliwe jest również analizowanie dostaw wody w krótkich okresach np. wykrywanie zwiększonego a nieuzasadnionego poboru wody w ciągu doby. Przykładem może być nieopomiarowany pobór wody z hydrantu gdzie w systemie Kamstrup ustalimy z dokładnością do 5 minut godzinę i ilość tego poboru. W module analizy można bilansować nie tylko strefy ale również budynki wielorodzinne oczywiście pod warunkiem, że są tam zamontowane wodomierze Multical®21.
Stare Worowo, przykład bilansowania budynku z 12 mieszkaniami, w każdym jeden wodomierz Multical®21 Q3=1,6 m3/h, DN15 a w piwnicy wodomierz główny Multical®21 Q3=2,5 m3/h, DN20. Linia niebieska oznacza wskazanie wodomierza głównego a linia czerwona jest sumą podliczników. Strata wody na tym budynku za miesiąc marzec wyniosła 0,14% a od początku roku 2017 do 5 kwietnia 1,74%.
Ważnym elementem systemu są rozlokowane w różnych miejscach sieci czujniki ciśnienia Kamstrup Pressure Sensor. Czujnik mierzy ciśnienie 10 razy na sekundę pozwalając wykryć nawet krótkie uderzenia lub spadki ciśnienia. Zgromadzone dane z pomiarów są przesyłane na bieżąco do systemu. Montaż czujników w różnych punktach na sieci pozwala wykryć utrzymujący się spadek ciśnienia w sieci np. z powodu awarii jak również zoptymalizować ciśnienie blisko odbiorców a przez to zmniejszyć ilość energii pobieranej przez pompy oraz ilość awarii.
Stare Worowo, rejestracja spadku ciśnienia w sieci w tym przypadku z powodu wyłączenia pomp.
System automatycznego odczytu wodomierzy jest łatwy w budowie i uruchomieniu. Wystarczy przeszkolony pracownik ZWIK aby samodzielnie instalować urządzenia i nadzorować ich działanie. Głównym elementem jest koncentrator wraz z anteną, którego zasięg odbioru sygnału z wodomierzy wynosi nawet 2 kilometry (wraz z pośrednimi wzmacniaczami sygnału zasilanymi bateriami o żywotności 16 lat). System Kamstrup daje możliwość zastosowania jednego koncentratora na przeciętnej wielkości wioskę, a to oznacza tylko jedną kartę SIM/GSM i niski koszt eksploatacji.
Ważną funkcją systemu są automatycznie odbierane komunikaty alarmowe i kody informacyjne wysyłane przez wodomierze i czujnik ciśnienia. System informuje użytkowników, bądź odpowiednie służby w przedsiębiorstwie, o nietypowych zdarzeniach rejestrowanych na sieci jak np. spadek ciśnienia lub zwiększony pobór wody w ciągu doby. Odpowiedni komunikat jest wysyłany poprzez e-mail lub SMS do zdefiniowanej grupy osób.
Stare Worowo, komunikaty alarmowe
System pozwala na udostępnienie odczytów z wodomierzy klientom ZWIK np. zarządcom budynków, wspólnot czy ważnym odbiorcom przemysłowym. Mają oni wówczas możliwość podglądu w bieżące zużycie wody w
godzinowych odstępach czasu informacje o przeciekach itd. Korzyścią jest również to, że ci odbiorcy nie będą zaskoczeni wielkością rachunku za wodę-ścieki.